راههای مبارزه با فشارهای روانی از منظر قرآن

فشار روانى یکى از رایج‏ترین بیماریهاى زمان معاصر است، به‏گونه‏اى که طبق برآورد کارشناسان سازمان بهداشت جهانى حدود شش درصد کلّ جمعیّت جهان از بیماریهاى روانى رنج مى‏برند و شروع هشتاد درصد از بیماریهاى جسمى با فشار روانى همراه بوده است. روان‏شناسان راهکارهایى را براى مقابله با فشار روانى مطرح نموده‏اند و اسلام نیز در طى قرون متمادى موفّق شده است میلیونها نفر را در مناطق مختلف جغرافیایى و از نژادهاى گوناگون به خود جذب کند و با تغییر سبک زندگى آنها، براى زندگى اجتماعى و فردى آنان قوانین مطلوبى وضع نماید. بى‏شک دین مبین اسلام از روشهایى تبعیّت نموده که حتّى اگر عنوان سازمان و نظام روان‏شناسى بدان ندهیم، داراى یک دستگاه روان‏شناسى مخصوص به خود است که خاستگاه نخستین آن قرآن کریم است. لذا توجّه به قرآن در ریشه‏کنى این نوع بیماریها مى‏تواند به عنوان مؤثرترین شیوه به شمار آید و این خود بُعدى فراگیر از عظمت قرآن کریم، اعجاز و اثرگذارى آن در امور خدماتى و درمانى را نمایان مى‏سازد(1).
امید است راهکارها و شیوه‏هاى بررسى شده در این مقاله زمینه‏ساز تحقیقات بیشترى در این مسائل بوده، باعث اُنس بیشتر با قرآن کریم گردد.

بازگشت به فطرت
اوّلین مسئله و نخستین شیوه مقابله با فشارهاى روانى از نظر قرآن کریم، بازگشت به فطرت است که اساس آرامش روانى مى‏باشد. فطرت، اصلى واقعى، طبیعى و جهانشمول است که مربوط به انسان و زمان و مکانى خاص نیست، بلکه مرتبط به همه انسانهاست. از دیدگاه قرآن، انحرافات روانى ریشه در انحراف از فطرت دارد؛ از این رو بازگشت به فطرت در بهداشت روانى از نظر اسلام مورد عنایت قرار گرفته است و در آن مباحث ذیل قابل بررسى است:
مدار فطرت و شهوت؛ جریان فطرت؛ فطرت راه انحصارى آرامش روانى؛ پیامدهاى خروج از فطرت؛ جهاد اکبر (کنترل شهوات).
در این نوشتار به بررسى برخى از مسائل یاد شده که ارتباط بیشترى با موضوع دارند مى‏پردازیم.

الف ـ مدار فطرت و شهوت

ادامه مطلب...
نوشته های دیگران () نویسنده متن فوق: » م -ح ( شنبه 89/6/27 :: ساعت 6:9 عصر )