تفسیر جزء 30 » سوره لیل
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند بخشنده مهربان
«1» وَالَّیْلِ إِذَا یَغْشَى «2» وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّى «3» وَمَا خَلَقَ الذَّکَرَ وَ الْأُنثَى «4» إِنَّ سَعْیَکُمْ لَشَتَّى
به شب سوگند، آنگاه که (زمین را در پرده‌ى سیاه) فرو پوشاند. به روز سوگند، آنگاه که روشن شود. سوگند به آن کس که نر و ماده را آفرید. همانا تلاشهاى شما پراکنده است.
نکته‌ها:
در حدیث مى‌خوانیم: خداوند به هر چه از مخلوقاتش که بخواهد، حق دارد سوگند یاد کند ولى مردم باید تنها به خدا سوگند یاد نمایند.(119)
«شتّى» جمع «شتیت» به معناى متفرّق است. سوگند، تنها براى تفاوت سعى و تلاشها نیست، زیرا این تفاوت بر همه روشن است، بلکه به خاطر نتایج وآثار متفاوت کار است.
پیام‌ها:
1- زمان، امرى مقدّس و قابل سوگند است. «والیل اذا یغشى»
2- هم به نشانه‌هاى آفاقى توجه کنید، «والّیل... والنهار» هم به نشانه‌هاى انفسى. «و ما خلق الذکر و الانثى»
3- نظام زوجیّت در حیوان و انسان، نشانه قدرت و حکمت خداوند است. «ما خلق الذکر و الانثى»
4- تفاوت مهر یا قهر خداوند حکیمانه و عادلانه است نه گزاف، زیرا تلاشهاى شما انسانها گوناگون است. «ان سیعکم لشتّى»
«5» فَأَمَّا مَنْ أَعْطَى وَ اتَّقَى «6» وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنَى «7» فَسَنُیِّسرُهُ لِلْیُسْرَى «8» وَأَمَّا مَن بَخِلَ وَاسْتَغْنَى «9» وَ کَذَّبَ بِالْحُسْنَى «10» فَسَنُیَسِّرُهُ لِلْعُسْرَى «11» وَمَا یُغْنِى عَنْهُ مَالُهُ إِذَا تَرَدَّى
امّا آن که انفاق کرد و پرواداشت. و پاداش نیک (روز جزا) را تصدیق کرد. به زودى او را براى پیمودن بهترین راه آماده خواهیم کرد. ولى آنکه بخل ورزید و خود را بى‌نیاز پنداشت. و پاداش نیک (روز جزا) را تکذیب نمود. پس او را به پیمودن دشوارترین راه خواهیم انداخت. و چون هلاک شد، دارایى‌اش براى او کارساز نخواهد بود.
ادامه مطلب تفسیر جزء 30 » سوره لیل...
نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م -ح ( پنج شنبه 91/5/19 :: ساعت 3:56 عصر )
تفسیر جزء 30 » سوره هُمَزه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند بخشنده مهربان
«1» وَیْلٌ لِّکُلِّ هُمَزَةٍ لُّمَزَةٍ «2» الَّذِى جَمَعَ مَالاً وَ عدَّدَهُ «3» یَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ «4» کَلاَّ لَیُنبَذَنَّ فِى الْحُطَمَةِ «5» وَمَآ أَدْرَاکَ مَا الْحُطَمَةُ «6» نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ «7» الَّتِى تَطَّلِعُ عَلَى الأَفْئِدَةِ «8» إِنَّهَا عَلَیْهِم مُّؤْصَدَةٌ «9» فِى عَمَدٍ مُّمَدَّدَةٍ
واى بر هر عیب جوى طعنه زن. آنکه مالى جمع کرد و شماره‌اش کرد. او خیال مى‌کند که اموالش او را جاودان ساخته است. چنین نیست (که مى‌پندارد) قطعاً او در (آتش) شکننده‌اى افکنده شود. و تو چه دانى که (آتش) خورد کننده چیست؟ آتش افروخته الهى، که بر دلها راه یابد. آن آتش بر آنان فرو بسته شده (و راه گریزى از آن نیست.) در ستونهایى بلند و کشیده.
نکته‌ها:
«همزة» از «هَمز» به معناى عیب جویى از طریق چشم و ابرو و اشاره است. «لَمز» عیب جویى با زبان است. حرف (ة) در پایان این دو کلمه براى مبالغه است، نظیر «ضحکة» به معناى کسى که زیاد مى‌خندد. «حطمة» به معناى خورد کردن و شکستن کامل است. «موصدة» به حفره‌اى گفته مى‌شود که در کوه ایجاد کنند و درب آن را محکم ببندند.
منظور از «عمد ممدّدة» (ستون‌هاى بلند و کشیده)، یا میخ‌هاى بلندى است که اهل عذاب را با آن میخکوب و زندانى مى‌کنند و یا شعله‌هاى عظیم آتش که همچون ستون‌هاى بلند، کشیده است.
در لسان قرآن اگر بعد از توجه به خدا به سراغ مال رفتید ارزش است، «قضیت الصّلاة فانتشروا فى الارض وابتغوا...»(277) ولى اگر به جاى یاد خدا به سراغ مال رفتید مورد انتقاد است. «و اذا رأوا تجارة او لهوًا انفضوا...»(278)
عیب جویى و طعنه به هر شکلى ممنوع و حرام است. غیابى یا حضورى، با زبان یا اشاره، شوخى یا جدى، کوچک یا بزرگ مربوط به کار و صنعت یا آفرینش طبیعت.
برخى از شمارش اموال خود و به رخ کشیدن آن و سرگرم شدن به آن لذت مى‌بردند و گمان مى‌کنند این ثروت همیشگى است و آنها را براى همیشه در دنیا نگه مى‌دارد و دیگر بیمارى و مرگ به سراغ آنها نمى‌آید. قرآن این دیدگاه را مذمّت کرده و مى‌فرماید: این نگاه، انسان را دوزخى مى‌کند. وگرنه داشتن مال و بهره بردن از آن مذمّتى ندارد.
ادامه مطلب تفسیر جزء 30 » سوره هُمَزه...
نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م -ح ( پنج شنبه 91/5/19 :: ساعت 3:54 عصر )
