تفسیر سوره قریش
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند بخشنده مهربان
«1» لِإِیلاَفِ قُرَیْشٍ «2» إیلاَفِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَآءِ وَ الصَّیْفِ «3» فَلْیَعْبُدُواْ رَبَّ هَذَا الْبَیْتِ «4» الَّذِى أَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ وَ آمَنَهُم مِّنْ خَوْفٍ
براى الفت دادن قریش (به این سرزمین، سپاه فیل را نابود کردیم تا مقدمه‌اى براى ظهور اسلام باشد). الفت آنان در سفرهاى زمستانى و تابستانى. پس (به شکرانه این نعمت) باید پرورگار این خانه را پرستش کنند. همان که آنان را از گرسنگى (و قحطى نجات داد و) سیرشان کرد و از ترس (دشمن) امانشان داد.
نکته‌ها:
برخى مفسران، این سوره را ادامه سوره قبل دانسته و به روایاتى استناد مى‌کنند که جدا کردن آن دو را در نماز جایز نمى‌داند. نظیر دو سوره ضحى و انشراح. اگر ابرهه پیروز مى‌شد معاش قریش از هم مى‌پاشید و به خاطر حفظ معاش قریش، خداوند اصحاب فیل را نابود کرد.
«رِحلة» پیمودن راه بر روى راحلة و مرکب است. قریش سالى دو بار سفر تجارى داشتند، یکى در زمستان به منطقه یمن و یکى در تابستان به منطقه شام.
در برابر رسم جاهلیّت که خونریزى و جنگ را ارزش مى‌دانست، تکرار کلمه ایلاف و الفت، بیانگر لطف و رحمت الهى به قریش است.
سفرهاى تجارى موجب رونق صادرات و واردات مى‌شود و بهبود زندگى و تبادل فرهنگ را به دنبال دارد.
پس از انهدام اصحاب فیل، مردم براى اهل حرم، حریم خاص قائل بودند.
پیام‌ها:
1- شکست دشمنان عامل همبستگى شماست. «فجعلهم کعصف مأکول»
2- وحدت و الفت میان اقشار جامعه، از نعمتهاى الهى است. «لایلاف قریش»
3- تا مسائل اقتصادى و امنیّتى جامعه حل نشود، نمى‌توان آنان را به عبادت دعوت کرد. «فلیعبدوا... الّذى اطعمهم... و آمنهم»
4- یکى از فلسفه‌هاى عبادت، شکر مُنعم است. «فلیعبدوا ربّ هذا البیت»
5 - خداوند امور مکّه و کعبه را تدبیر مى‌کند. «ربّ هذا البیت»
6- تأمین معیشت و امنیّت جامعه، باید در مسیر بندگى و عبادت خدا باشد. «فلیعبدوا... الّذى اطعمهم... و آمنهم»
7- گرسنگى و نیاز به غذا، ویژگى بشر است و تأمین این نیاز، نشانه لطف و رحمت خداوند است. «اطعمهم من جوع»
8 - برقرارى امنیّت و برطرف کردن عوامل ترس، کار خدایى است. «آمنهم من خوف»
9- سفر براى کسب درآمد، مورد پذیرش اسلام است. «رحلة الشتاء و الصیف»
«والحمدللّه ربّ العالمین»
منبع: http://gharaati.ir/show.php?page=books&book=87&pages=29
